معرفی رشته دانشگاهی شنوایی‌سنجی

شنوایی‌سنجی یا Audiology  یکی از شاخه‌های علوم پزشکی است که به بررسی، ارزیابی و توانبخشی اختلالات شنوایی و تعادل می‌پردازد. متخصصان این رشته با استفاده از دانش تخصصی و ابزارهای پیشرفته، وضعیت شنوایی بیماران را سنجیده و در صورت وجود مشکل، اقدامات درمانی و توانبخشی لازم را پیشنهاد می‌کنند و به کسی که در این حوزه کار میکند ادیومتریست می گویند.

کارشناسی شنوایی سنجی

رشته شنوایی سنجی که زیر مجموعه پیراپزشکی است در دوره کارشناسی به صورت ۴ ساله درچند دانشگاه دولتی ارائه می‌شود. با توجه به اینکه رشته شنوایی سنجی فقط در دانشگاه‌های دولتی روزانه (و ظرفیت محدودی در پردیس) پذیرش دارد، میزان رقابت برای آن بالاست.  گذراندن طرح دوساله در رشته بینایی سنجی برخلاف رشته هایی نظیر پزشکی، دندانپزشکی، و … اجباری نیست و به صورت اختیاری و مازاد بر نیاز صورت می گیرد.

دروس و محتوای آموزشی

دانشجویان شنوایی‌سنجی در طول دوره تحصیل با مباحثی همچون:

• آناتومی و فیزیولوژی گوش
• روانشناسی شنوایی و گفتار
• آسیب‌شناسی شنوایی و تعادل
• الکترونیک و آکوستیک کاربردی
• آزمون‌های شنوایی‌سنجی (ادیومتری) و توانبخشی
• روش‌های تجویز و تنظیم سمعک
  آشنا می‌شوند.

کارشناسی ارشد شنوایی سنجی

فارغ اتحصیلان دوره کارشناسی برای ادامه تحصیل در رشته شنوایی سنجی می‌توانند در آزمون کارشناسی‌ارشد شرکت کنند. البته این رشته در مقطع کارشناسی‌ارشد فاقد گرایش است و  مدرک خود را تحت عنوان “شنوایی شناسی” دریافت میشود.
ظرفیت پذیرش این رشته هر سال بسیار محدود است و فقط چند دانشگاه مطرح دولتی آن را برگزار می‌کنند. بر اساس نظرات دانشجویان رشته شنوایی سنجی، همین امر باعث شده بازار کار شنوایی سنجی اشباع نشده و تقاضای بالایی دارد.

دکتری شنوایی سنجی

پذیرش دانشجوی PhD از طریق آزمون سراسری انجام می‌شود. طبق دفترچه ثبت‌نام آزمون دکتری وزارت بهداشت سال ۱۴۰۳، پذیرش در رشته شنوایی‌شناسی در دانشگاه‌هایی مانند دانشکده توانبخشی TUMS، دانشگاه علوم پزشکی تهران، شهید بهشتی و ایران انجام می‌شود و ظرفیت کل برای دوره روزانه حدود ۱۲ نفر و شهریه‌پرداز حدود ۳ نفر عنوان شده است

تعدادی از دانشگاه هایی که رشته شنوایی سنجی را ارائه میدهند:

برای اطلاع دقیق بهتر است آخرین دفترچه انتخاب رشته کنکور سراسری را از وب سایت سنجش دانلود نمایید اما در سالهای گذشته دانشگاه های زیر این رشته را ارائه کرده اند:

• تهران
• شهید بهشتی
• اصفهان
• جندی شاپور
• همدان
• اراک
• زاهدان

اهداف رشته شنوایی سنجی

هدف اصلی رشته شنوایی‌سنجی، تربیت متخصصانی است که بتوانند:

• غربالگری و تشخیص مشکلات شنوایی در سنین مختلف از نوزادی تا سالمندی را انجام دهند.
• در زمینه تجویز و تنظیم سمعک و سایر وسایل کمک‌شنوایی فعالیت کنند.
• توانبخشی بیماران دارای اختلالات شنوایی و تعادل را برعهده بگیرند.
• آموزش‌های لازم به بیماران و خانواده‌ها برای بهبود کیفیت زندگی ارائه دهند.

بازار کار و فرصت‌های شغلی کارشناس شنوایی سنجی

فارغ‌التحصیلان رشته شنوایی‌سنجی می‌توانند در مراکز درمانی و توانبخشی، بیمارستان‌ها، کلینیک‌های خصوصی، مراکز بهداشت ، بهزیستی و همچنین مدارس استثنایی فعالیت داشته باشند. برخی از زمینه‌های کاری عبارتند از:

• انجام آزمون‌های شنوایی‌سنجی و غربالگری نوزادان و دانش‌آموزان
• همکاری در تیم‌های توانبخشی کودکان ناشنوا یا کم‌شنوا
• تجویز و تنظیم انواع سمعک و وسایل کمک‌شنوایی
• پژوهش و فعالیت‌های علمی در حوزه اختلالات شنوایی

اهمیت اجتماعی و جایگاه رشته

با توجه به افزایش آلودگی صوتی در جوامع امروزی و نیز رشد جمعیت سالمندان، نیاز به خدمات شنوایی‌سنجی بیش از پیش احساس می‌شود. این رشته نقشی کلیدی در ارتقای سلامت شنوایی جامعه و بهبود کیفیت زندگی افراد مبتلا به مشکلات شنوایی ایفا می‌کند.