نوشته‌ها

هوش هیجانی؛ کلید موفقیت در زندگی

شاید برایتان پیش آمده  باشد که گاهی احساساتتان را نتوانید کنترل کنید: از شدت عصبانیت چیزی بگویید که پشیمان شوید، یا از اضطراب زیاد نتوانید روی کار یا درس متمرکز باشید. اینجاست که هوش هیجانی وارد می‌شود. اما اصلاً هوش هیجانی یعنی چه؟ و چرا دانستن درباره‌ی آن برای نوجوان‌ها مهم است؟

هوش هیجانی (EQ) چیست؟

هوش هیجانی (Emotional Intelligence) یعنی توانایی شناخت، درک، مدیریت و کنترل احساسات خودمان و دیگران. در واقع، کسی که هوش هیجانی بالایی دارد، می‌داند چه زمانی ناراحت است، چرا ناراحت است و چطور باید با آن احساس کنار بیاید. همچنین می‌تواند احساسات دیگران را هم درک کند و واکنش مناسبی نشان دهد.

تعریف علمی هوش هیجانی:

هوش هیجانی شامل توانایی‌هایی مثل انگیزه دادن به خود، پشتکار در شرایط دشواری و سرخوردگی، کنترل رفتارهای تکانشی، به تأخیر انداختن خواسته‌ها، تنظیم هیجانات، جلوگیری از غلبه‌ی استرس بر قدرت فکر کردن، همدلی با دیگران و امیدواری است. هوش هیجانی مجموعه توانایی‌هایی است که به ما کمک می‌کنند هیجانات را در خود و دیگران، تشخیص داده و تنظیم کنیم.

چهار بخش اصلی هوش هیجانی

۱- خودآگاهی (Self-awareness):
اینکه بدانید چه احساسی دارید و دلیلش چیست. مثلاً تشخیص بدهید که عصبی هستید چون نمره‌ی امتحانتان بد شده است.

۲- مدیریت احساسات (Self-management):
اینکه بلد باشید احساساتتان را کنترل کنید. مثلاً وقتی عصبانی هستید، نفس عمیق بکشید و فریاد نزنید.

۳- آگاهی اجتماعی (Social awareness):
اینکه بتوانید احساسات دیگران را تشخیص دهید. مثلاً تشخیص بدهی دوستت ناراحت است حتی اگر چیزی نگوید.

۴- مدیریت روابط (Relationship management):
یعنی بلد باشید با دیگران درست و محترمانه رفتار کنید، حتی وقتی با آنها اختلاف‌نظر دارید.

چرا هوش هیجانی برای نوجوانان مهم است؟

  • کمک به روابط دوستانه بهتر: نوجوانی پر از دوستی‌ها و گاهی هم دلخوری‌هاست. هوش هیجانی به هر شما کمک می‌کند تا با دوستان رابطه‌ی سالمی داشته باشید.
  • مقابله با استرس و فشارها: مدرسه، امتحانات، انتظارات خانواده و تغییرات بدنی این‌ها می‌تواند استرس‌زا باشد. با هوش هیجانی می‌توانید بهتر با این شرایط کنار بیایید.
  • تصمیم‌گیری‌های درست‌تر: وقتی احساساتتان را بشناسید، تصمیم‌هایی می‌گیرید که از روی هیجان آنی نیست و نتیجه هم بهتر خواهد شد.
  • افزایش اعتماد به نفس: شناخت خود و توانایی کنترل احساسات باعث می‌شود احساس قدرت بیشتری نسبت به خودتان داشته باشید.

چطور هوش هیجانی‌مان را تقویت کنیم؟

  • نوشتن احساسات: هر شب چند دقیقه وقت بگذارید و بنویسید امروز چه احساسی داشتید و چرا.
  • همدلی با دیگران: خودتان را جای دیگران بگذارید. اگر جای او بودید چه احساسی داشتید.
  • نفس کشیدن عمیق و صبر کردن: وقتی عصبی یا ناراحت می‌شوید، قبل از واکنش، چند ثانیه نفس عمیق بکشید.
  • گوش دادن فعال را تمرین کنید:  وقتی کسی حرف می‌زند، واقعاً گوش دهید. نه فقط با گوش، بلکه با توجه و نگاه.

تفاوت هوش هیجانی و IQ

 بهتر است قبل از صحبت در مورد تفاوت EQو IQ ابتدا IQ را تعریف کنیم.

تعریف IQ :

IQ یا بهره هوشی روشی است برای سنجش هوش انسان. در فارسی گاهی به اشتباه آن را ضریب هوشی می‌نامند. IQ عددی است که توانایی ذهنی و فکری انسان را نشان می‌دهد. این عدد معمولاً با آزمون‌های مخصوص اندازه‌گیری می‌شود و شامل مهارت‌هایی است مثل:

  • توانایی حل مسئله
  • منطق و استدلال
  • قدرت حافظه
  • درک زبان و ریاضی

به‌طور ساده، IQ یعنی اینکه چقدر سریع و دقیق می‌توانیم فکر کنیم و مسائل را حل کنیم.

حال به تفاوت های این دو میپردازیم:

هوش هیجانی (EQ) به نحوه‌ی مدیریت احساسات و ارتباط با دیگران مربوط می‌شود. در حالی که IQ به توانایی فکری و منطقی مربوط میشود.

سنجش EQ با مشاهده رفتار و مهارت‌های ارتباطی فرد به دست می آید در حالیکه سنجش IQ با آزمون ها و تست های دقیق صورت میگیرد.

کاربرد EQ در کنترل احساسات، مدیریت روابط، موفقیت اجتماعی است درحالیکه کاربرد IQ حل مسائل علمی، درک مفاهیم، موفقیت تحصیلی است.

IQ هر فرد تقریبا ثابت است و تغییر زیادی نمیکند در حالیکه EQ قابل یادگیری و تقویت در طول زمان است

نکته‌ی مهم این است که موفقیت واقعی در زندگی فقط به IQ بالا بستگی ندارد. افرادی که هوش هیجانی بالایی دارند، معمولاً روابط بهتری دارند، استرس را بهتر مدیریت می‌کنند و در کار گروهی موفق‌ترند حتی اگر IQ متوسطی داشته باشند.

 

منابع: متمم، مدرسه کسب و کار آیا، ویکی پدیا

شغل هایی که با خلاقیت عجین است و خصوصیات فرد خلاق

یکی از راه های کسب موفقیت در رشته تحصیلی و حرفه انتخابی، انجام دادن کاری است که با توانایی فرد هم راستا باشد. در واقع برای هر فرد واجب است که در دوران نوجوانی و ابتدای جوانی ویژگی های اخلاقی و توانایی های خود را بشناسد و به آنها باور داشته باشد. پس از شناخت می توان به رشد و پرورش هدفمند رسید. اینگونه افراد مسلما در انتخاب شغل، موفقیت در شغل و رسیدن به درآمد بهتر نیز موفق تر هستند. داشتن خلاقیت در هر شغلی معجزه گر است و کسب و کار را بهبود می بخشد. اما بدون خلاقیت شاید نتوان از پس بعضی حرفه ها برآمد. در این مقاله چند نمونه از حرفه هایی که برای افراد خلاق مناسب است اشاره شده.

افراد خلاق چه خصوصیتی دارند و آیا این ویژگی ها در من دیده میشود؟ در نهایت چه رشته و شغل هایی مناسب افراد خلاق است؟

ویژگی های افراد خلاق

افراد خلاق بسیار رویا پرداز بوده و سعی می‌کنند که هنگام برخورد با یک مشکل یا مسئله از خود این سوال را می‌پرسند که آیا راه دیگری نیز برای انجام این کار یا حل این مشکل وجود دارد؟

افراد خلاق، علاوه بر برخورداری از انعطاف پذیری بالا، از تغییرات استقبال می کنند و هیچ هراسی از تغییر دادن روش کار خود ندارند.

یک فرد خلاق معمولا از یک زاویه دیگری به مسائل و به صورت کلی به زندگی نگاه می‌کند. همین ویژگی باعث شده است که افراد خلاق، ایده‌های خلاقانه و جدیدی را مطرح کنند.

یکی از دیگر خصوصیات افراد خلاق، ریسک پذیری آن ها می باشد؛ به این صورت که ایده های جدید را بدون هیچ ترسی انجام میدهند حتی اگر به شکست منجر شود.

افراد خلاق، احساس ناامیدی در مقابل شکست ها از خود بروز نمی دهند بلکه بیشتر تلاش می کنند تا از این شکست، رها شوند.

یک فرد خلاق ممکن است کمی تنبل یا راحت طلب نیز باشد! البته تعجب نکنید، به این دلیل که آن‌ها به دلیل این ویژگی به دنبال ایده‌های خلاقانه هستند که آن‌ها را زودتر به اهداف خود برساند.

افراد خلاق، ذهن بازی دارند و قادر به بیان ایده های خود به راحتی هستند، حتی اگر احساس کنند که مورد تمسخر دیگران قرار گرفته اند.

مشاغل مناسب برای افراد خلاق

مشاغل حوزه طراحی

شغل‌های حوزه طراحی یکی از بهترین انتخاب‌ها برای افراد خلاق است. این شغل نیاز به ایده و تخیل دارد و یک فرد خلاق می‌تواند عطش خود را برای ایده پردازی در این مشاغل برطرف کند. مشاغل زیادی در این حوزه قرار می‌گیرند از جمله آن می‌توان به طراحی دکوراسیون داخلی، طراحی لباس، طراحی لوگو، طراحی گرافیک اشاره کرد. امروزه برای افرادی که در این شغل‌ها طرح و برنامه‌های جدیدی داشته باشند، فرصت‌های زیادی برای پیشرفت وجود دارد.

برای مثال یک تصویرگر، موظف است که برای نشریاتی مانند روزنامه ها ، کتاب های کودکان و البته تبلیغات، تصاویر خلاقانه ای را تولید کند. بطور کلی اگر به کارهای خلاقانه و متنوع، علاقه وافری دارید، این شغل، شما را سرگرم می کند و به این ترتیب، شما میتوانید در شرکتهای مختلف طراحی کتاب کودک، بسته‌بندي محصولات و سایر موارد سرگرم کننده به صورت مستقل، کار کنید.

مشاغل حوزه موسیقی و آهنگسازی

آیا به عنوان یک فرد خلاق علاقه دارید که با استفاده از خلاقیت خود یک اثر هنری از خود خلق کرده و آن را جاودانه کنید؟ مشاغل حوزه موسیقی و آهنگسازی نیازمند افراد خلاق است که با روحیه هنری و احساسی خود قطعات گوش نوازی را برای ما خلق کنند. آهنگساز در حقیقت شخصی است که در عین مسلط بودن به علم موسیقی، ایده‌های فکری خود را در قالب موسیقی پیاده می‌کند. هر آهنگساز حتما باید با یک سازآشنا بوده و آن را به خوبی بنوازد. در ضمن اگر در کنار موسیقی به نوشتن نیز علاقه دارید، می‌توانید شانس خود را به عنوان یک ترانه نویس هم امتحان کنید.

نویسندگی

آیا از نوشتن لذت می‌برید یا به عبارت دیگر دست به قلم خوبی دارید؟ آیا این توانایی را دارید که یک قلم بردارید و با واژگان جمله‌های جادویی خلق کنید؟ اگر جوابتان به این سؤال‌ها مثبت است، چرا نویسندگی را امتحان نمی‌کنید؟. به عنوان نکته آخر باید به شما بگویم که نویسندگی انواع مختلفی دارد. شما می‌توانید توانایی‌های خود را در زمیه‌های مختلفی مانند نویسنده رمان، فیلمنامه نویس، تولید کننده محتوا و تبلیغ نویسی امتحان کنید.

شغل کپی رایتر یا نویسنده محتوای جذاب و دقیق

شغل کپی رایتری یکی از مهارت‌های پولساز در حوزه تبلیغات و دیجیتال مارکتینگ است که اگر آن را به خوبی یاد بگیرید، درآمد بسیار بالایی خواهید داشت.

کپی رایتر (Copywriter) محتوای دقیق، جذاب و قانع‌کننده‌ تولید می‌کند. هدف این محتوا تشویق مردم به انجام کاری (معمولا خرید یک محصول یا اشتراک یک سرویس) است. آن‌ها روش‌های خلاقانه‌ای برای تبدیل ایده‌های انتزاعی مشتریان خود به محتوای جذاب تبلیغاتی پیدا می‌کنند. کپی رایترها مطالب تبلیغاتی را برای مجلات، وب‌سایت‎ها، وبلاگ‌ها، برنامه‌های تلویزیونی یا سایر رسانه‌های محتوا محور تولید می‌کنند. یعنی هنر نوشتن متن‌های تبلیغاتی به صورتی که بتواند در ذهن مخاطب نقش ببندد. نوشتن توضیحات محصول، نوشتن متن‌های تبلیغاتی در اینستاگرام، طراحی شعارهای تبلیغاتی از جمله وظایف یک کپی رایتر محسوب می‌شود. یک کپی رایتر باید به نویسندگی علاقه داشته و همچنین با روانشناسی فروش و درک نیاز مخاطب نیز به خوبی آشنا باشد.

شغل عکاسی

اگر شما هم جزو کسانی هستید که علاقه دارید به بهانه‌های مختلف با گوشی خود از چیزهای مختلف عکس بگیرید، بهتر است در کنار تفریح کمی هم کسب درآمد داشته باشید. بله منظورم شغل عکاسی است. افرادی که وارد این شغل می‌شوند باید در کنار داشتن خلاقیت از ذوق هنری خوبی نیز برخوردار باشند. به طور کلی این شغل دارای دو مرحله کلی است: شما ابتدا باید با استفاده از دوربین خود از سوژه مورد نظر عکس برداری کنید. مرحله دوم نیز مربوط به ظاهر نمودن تصویر مخفی حاصل از دوربین عکاسی می‌باشد.

 متخصص مد

اگر جزو افرادی هستید که عاشق مد بوده و از خلاقت خوبی نیز برخوردار هستید، این شغل خوراک شماست. یک متخصص مد باید در کنار دانستن علم طراحی با مفاهیم زیبایی شناختی نیز آشنا بوده و بتواند با استفاده از خلاقیت خود، مدل‌های جدیدی را در تولید انواع پوشاک، کفش و زیورآلات ارائه دهد. یک متخصص مد باید همیشه از آخرین اخبار مربوط به دنیای مد با خبر بوده و همچنین باید این نکته مهم را نیز بداند که سلیقه مردم به طور مداوم در حال تغییر است. دقت کنید که یک متخصص مد باید در کنار تمامی این موارد به آداب و رسوم و همچنین نوع پوشش افراد مختلف در کشورهای مختلف جهان نیز توجه زیادی داشته باشد

آرایشگری

گاهی اوقات آرایش به عنوان یک اثر هنری محسوب میشود ، بنابراین شغل آرایشگری می تواند برای افراد خلاق، یک گزینه ی شغلی باشد. آرایشگران به منظور تغییر دادن چهره ی افراد به بهترین شکل یا مناسب یک نقش خاص( از جمله بازیگران، سیاست مداران و چهره های سرشناس)، از رنگ( به منظور برجسته کردن و بهبود اجزای صورت، رنگ پوست و چهره) استفاده می کنند..

مشاغل حوزه تبلیغات

تبلیغات نقش زیادی در موفقیت کسب و کار‌ها دارد و اگر افراد خلاق در این عرصه قدم بگذارند، موفقیت زیادی را تجربه خواهند کرد. به این دلیل که خلاقیت و ایده پردازی در تبلیغات حرف اول را می‌زند و به طور یقین کسب و کارها نیز حاضرند برای یک ایده تبلیغاتی خوب پول زیادی خرج کنند. شما می‌توانید به عنوان یک کارشناس یا مدیر تبلیغات شرکت خود را تأسیس کرده و به کسب و کارها کمک کنید که تبلیغات مؤثری را انجام دهند.

مشاور توسعه کسب و کار

اگر در طول دوران کاری خود تجارب با ارزشی را به دست آورده اید و یا دوره هایی را گذرانده اید و دارای مدارکی هستید، میتوانید برای مشاوره دادن به کسب و کارهای کوچک و محلی از تجربیات و مهارت هایتان استفاده کنید. یکی از ایده های خلاقانه کسب و کار، مشاوره میباشد که همواره در حال رونق است. از تجربیات و مهارت های مورد تقاضا می توان به بازاریابی، تعيين استراتژی تجاری، بازاریابی شبکه های اجتماعی و تولید محصولات اشاره کرد. شما با استفاده از رزومه و مدارک اموزشی خود می توانید موجب جلب اعتماد چنین کسب و کارهایی، بخصوص کسب و کارهای نوپا شوید.

طراح وب سایت

اگر جزو افراد خلاق هستید و از کار با کامپیوتر لذت می‌برید و همچنین با طراحی گرافیک نیز آشنایی دارید، چه بهتر است که این سه علاقه را با هم ترکیب کرده و یک طراح وب سایت شوید. طراحی وب سایت علاوه بر بخش کد نویسی شامل بخش فرانت-اند هم میشود. یعنی شکل ظاهری یک وب سایت چگونه باشد. در واقع طراح این بخش از  سایت تلاش می‌کند که یک وب سایت علاوه بر اینکه دارای ظاهر جذابی است، دارای کاربری آسان نیز باشد که کار کردن با آن برای افراد مختلف آسان باشد. این شغل در حال حاضر بازار خوبی داشته و خبر خوب نیز این است که می‌توانید به عنوان یک فریلنسر در مکان دلخواهتان، به کار مشغول شوید.

 

کارشناس روابط عمومی و بازاریابی

اگر به عنوان کارشناس روابط عمومی و بازاریابی در جایی مشغول به کار شدید، باید این را بدانید که این شغل نیازمند افراد خلاق است. به این دلیل که کار شما ارتباط مؤثر با مشتریان فعلی یا بالقوه مرتباط با کسب و کار است و باید با استفاده از کارهای خلاقانه آن‌ها را مجذوب خود کنید.

خلاقیت چیست؟ چگونه خلاقیت را پرورش دهیم

یک ویژگی فردیِ تاثیرگذار در روند فکری و شغلی خلاقیت است. افراد خلاق از انجام دادن کارهای تکراری و یکنواخت خسته و کسل میشوند. معمولا شغلهایی را انتخاب میکنند که روند و چارچوب متغیر و پویاتری دارد. گاها ساعات کاری آنها نیز متغیر است. افراد خلاق به دنبال ایجاد راه حل های جدید و کارا و خلق فرایندهای نو هستند.

در این مقاله به شرح خلاقیت می پردازیم. در شروع بهتر است چند ثانیه به این دو پرسش پاسخ دهید: آیا من خلاقم؟ آیا میتوانم خلاقیت خود را پرورش دهم؟

خلاقیت به چه معناست؟

خلاقیت به طور ساده به معنای تبدیل ایده و تخیل به واقعیت است. اما در کنار این تعریف باید به مفاهیمی مانند تازگی و نو بودن نیز توجه کرد. خلاقیت و ایده پردازی یکی از ویژگی‌های جالب انسان است که افراد می‌توانند به درجات مختلفی از آن دست پیدا کنند. در واقع فرآیند خلاقیت شامل تفکر خارج از چارچوب، ترکیب ایده‌های موجود به روش‌های جدید و ایجاد ارتباطات بین مفاهیم مختلف است. خلاقیت نه تنها به فرد کمک می‌کند تا به مسائل و چالش‌ها پاسخ دهد، بلکه می‌تواند به بهبود کیفیت زندگی و افزایش رضایت شغلی نیز منجر شود

به عبارتی دیگر خلاقیت به معنای توانایی ایجاد چیزهای جدید یا حتی فکر کردن به چیزهای جدید و ایده‌پردازی در مورد آنها است. این توانایی به ما کمک می‌کند تا از چارچوب‌های رایج و مرسوم فراتر برویم و به ایده‌ها، راه‌حل‌ها و روش‌های جدیدی برسیم که شاید دیگران به آن‌ها فکر نکرده باشند. خلاقیت در واقع همان نیرویی است که ما را وادار می‌کند با نگاه متفاوت به دنیای اطرافمان بنگریم و راهکارهای تازه‌ای برای مسائل و چالش‌ها پیدا کنیم.

معنی لغوی خلاقیت چیست؟

اگر بخواهیم در مورد معنی لغوی خلاقیت صحبت کنیم، واژه خلاقیت از خلق کردن و آفریدن می‌آید. پس خلاقیت یعنی آفرینندگی! به عبارتی دیگر و دقیق‌تر در مورد تعریف خلاقیت، می‌توان گفت خلاقیت یعنی توانایی ساختن یا خلق کردن چیزی جدید است. این چیز جدید می‌تواند راهکاری جدید برای حل یک مشکل، یک روش جدید برای انجام فرآیندی خاص و یا یک دستگاه جدید برای سهولت انجام برخی کارها باشد.

در واقع فرآیند خلاقیت شامل تفکر خارج از چارچوب، ترکیب ایده‌های موجود به روش‌های جدید و ایجاد ارتباطات بین مفاهیم مختلف است. خلاقیت نه تنها به فرد کمک می‌کند تا به مسائل و چالش‌ها پاسخ دهد، بلکه می‌تواند به بهبود کیفیت زندگی و افزایش رضایت شغلی نیز منجر شود.

آیا خلاقیت قابل آموزش و رشد است؟

خلاقیت به عنوان نوعی مهارت قابل کسب و آموزش تلقی میشود و افراد میتوانند به منظور بالا بردن خلاقیت خود از روش های مختلف استفاده کنند و به پرورش این ویژگی در وجودشان بپردازند و از آن بهره ببرند. از روش های بالا بردن خلاقیت می توان به پاداش دادن به کنجکاوی خود، ریسک پذیری، انجام کارها بطور تخصصی، نترسیدن از شکست، تقویت اعتماد به نفس ، صرف زمان بیشتر برای خلاقیت، ثبت ایده های خلاقانه در یک دفترچه، استفاده از بارش افکار برای پیدا کردن راه حل های جدید، ترسیم نقشه ی ذهنی برای حل مسئله و به چالش کشیدن خود اشاره کرد.

چگونه خلاق باشیم

راه‌های پرورش خلاقیت

به خاطر پرورش خلاقیت باید کارهایی انجام دهیم که از طرفی دانش و تجربه ما را که به عنوان ماده خام خلاقیت هستند بالا ببرد و از طرف دیگر شیوه تفکر ما را اصلاح و هدایت کند و از سویی قدرت تخیل ما را بهبود بخشیده و امکان تصورسازی به ما بدهد. می‌دانیم که خلاقیت نوعی تکاپوی فکری و ذهنی برای دست یابی به اندیشه‌های بدیع است. پس کارهایی که بتواند ذهن را در این راستا به تکاپو وادارد و به ما فرصت اندیشیدن و تبلور آن را در جهان خارج بدهد، موجب افزایش خلاقیت می‌شود.

تجربه:

غنی‌ترین منبع سوخت و عاملی است که موجب می‌شود انسان بتواند ایده‌های خلاقانه ارائه بدهد. تجربه را می‌توان از انجام کارهای متنوع و مخاطره‌انگیز، مسافرت مخصوصاً با شرایط سخت  و به مکان‌های دور افتاده، تماس‌های شخصی با دیگران به ویژه کودکان، خواندن شرح حال افراد، تماشا کردن تلویزیون، گوش کردن رادیو و … به دست آورد.

بازی‌های فکری:

حل معما، جدول، شطرنج، کلمات متقاطع، بیست سوالی‌ها، بازی در هوای آزاد، حل مسائل ریاضی بخصوص مسائل هندسه و احتمال که نوعی ورزش ذهنی هستند در تقویت قدرت تفکر مؤثرند.

کوشش زیاد:

آنچه موجب خلاقیت می‌شود، لزوماً هوش و نبوغ فوق‌العاده نیست بلکه کوشش مضاعفی است که افراد خلاق انجام می‌دهند تا مغز را به تصور وادارند. سخت کوشی و عادت کردن به کار و تلاش ما را در هنگام تولید ایده‌های خلاقانه یاری می‌کند.

دانش:

بروز ایده‌های نو نیاز به دانش فراوان دارد. در حقیقت دانش ماده اولیه تصورسازی است توسعه دائمی دانش و اطلاعات وسیع در بروز ایده‌های خلاقانه نقش بی‌بدیلی دارند.

روحیه پرسش‌گری:

تقویت روحیه پرسش‌گری و اینکه انسان از طرح پرسش‌های به ظاهر کودکانه واهمه نداشته باشد و پرسش‌های چالش‌برانگیز مطرح کند، باعث پرورش کنجکاوی در انسان می‌شود و ساختارشکنی قالب‌های ذهنی را تسریع می‌کند.

 

منابع: وبسایتهای معلم خلاق ، کاربوم، ویکیپدیا